Veiligheid – Is de volgende stap het verbeteren van risicobesluitvorming?
Wettelijke kaders, veiligheidsrichtlijnen, regels en afspraken kunnen niet voorkomen dat er veiligheidsincidenten of ongelukken plaatsvinden. De mens is en blijft een zwakke schakel. De hamvraag is: hoe krijgen we de mens sterker en veiligheid op een hoger niveau?
De zoektocht naar antwoorden op deze vraag bracht Marina Horseling en Annemarie Mühl van Railcenter op het idee om een congres te organiseren over het thema risicobesluitvorming, dat plaatsvond op donderdag 21 maart.
Congres
Op het congres kregen de deelnemers allereerst informatie over de wetenschappelijke achtergrond van risicobesluitvorming en denkreflexen door Ab Bertholet van de Hogeschool Utrecht. Daarna volgde de toepassing in de praktijk bij teamtraining (Arjan Zwaag van de Koninklijke Marine). Door het spelen van een interactief spel onder leiding van cognitief psycholoog Julia Burggraaf ervoeren de aanwezige deelnemers zelf de invloed van denkreflexen. Na een inspirerend slotwoord over de weerbarstige alledaagse praktijk door Strukton Rail-directievoorzitter Tjark de Vries werd de inhoud van de dag pakkend samengevat door rapper André Accord.
Denkreflexen, wat zijn dat?
De processen in de hersenen rondom het nemen van beslissingen worden beïnvloed door zogenaamde denkreflexen. Denkreflexen zijn automatische, onbewuste en snelle reacties op een bepaalde situatie. Zo kan er bijvoorbeeld sprake zijn van een hiërarchische denkreflex:
“Dat is toch het verkeerde been?” – “De chirurg weet heus wel wat ‘ie doet…”
Maatregelen
Het nemen van risicobeslissingen kan worden verbeterd door je bewust te zijn van de verschillende denkreflexen/valkuilen. Door meer tijd te nemen voor nadenken alvorens te handelen, krijgen je hersenen de tijd om een ander denksysteem aan te spreken. Zo kan duidelijk worden dat er bijvoorbeeld nog onvoldoende informatie is om een beslissing te nemen. Ook zijn concrete maatregelen te nemen, zoals het bewust inzetten van een ‘anders of kritisch denkende’ in een team of het standaard inbouwen van denktijd voordat aan de slag gegaan wordt. Buiten onze sector zien we dit bijvoorbeeld terug binnen crisiscoördinatieteams.
Wilt u ook een congres organiseren bij Railcenter? Wij denken graag met u mee. Mail naar info@railcenter.nl!
Wilt u meer informatie over het congres? Mail marina.horseling@railcenter.nl of annemarie.muhl@railcenter.nl!